In het Meerjarenperspectief Investeringen (MPI) wordt twee keer per jaar gerapporteerd over de voortgang van de investeringen waar de raad een krediet voor heeft geautoriseerd. Het MPI gaat over investeringen van de gemeente, onder andere op het gebied van infrastructuur, scholen en dorpshuizen. Het MPI wordt gelijktijdig met de voor- en najaarsrapportage aan de raad aangeboden. Met behulp van het MPI is de raad beter in positie om zijn controlerende taak uit te voeren en wordt de sturing op investeringen versterkt.
Het MPI geeft inzicht in de voortgang en bijstelling van investeringen van € 2,0 miljoen en hoger. In het hoofdstuk ‘Overige investeringen en kredietaanpassingen’ zijn ook de bijstellingen van investeringen die verbonden zijn aan een grondexploitatie opgenomen. Rapportage over de investeringen in (voorbereidende of actieve) grondexploitatieprojecten vinden plaats in het (tussentijds) Meerjarenperspectief Grondzaken ((t)MPG).
Indien een investering minder dan € 2,0 miljoen bedraagt maar grote risico’s met zich meebrengt, dan wordt deze investering ook nader toegelicht. Door deze vorm van kredietbewaking wordt geanticipeerd op de verwachte overschrijdingen en onderschrijdingen op investeringskredieten. Hiermee verhogen wij de mate van rechtmatigheid en getrouwheid op bestedingen in projecten. Het MPI najaar 2023 heeft als standlijn 31 augustus 2023.
Nog te autoriseren kredieten en begrotingseffecten
Om de sturingsmogelijkheden van de raad te verbeteren is een afzonderlijk overzicht in bijlage 1 opgenomen met daarin de kredieten waar de raad in een eerder vastgesteld P&C-product al kennis van genomen heeft, maar die nog niet geautoriseerd zijn. Voor deze investeringen geldt dat nog besloten kan worden deze niet uit te voeren, waardoor de geraamde budgettaire lasten vrijvallen. Voor al lopende investeringen geldt dit niet, immers de beslissing tot investeren is al gedaan en daarmee is er geen mogelijkheid meer om de lasten niet te ramen.
In de beleidsnotitie Planning- en controlcyclus 2017 (2017.0040561) is beschreven wat de werkwijze is voor het opnemen van nieuwe uitbreidings- of vervangingsinvesteringen in het investeringsplan, waarbij het uitgangspunt is dat de raad zijn kaderstellende rol op het gebied van investeringen kan invullen en keuzes kan maken.
Voor eventuele (bij)sturing is een aantal momenten van belang:
Voorjaarsrapportage: reserveren budgetruimte voor kapitaal- en exploitatielasten van voorgenomen nieuwe investeringen.
Programmabegroting: voor het autoriseren van investeringen tot € 2 miljoen die starten in het nieuwe begrotingsjaar, én in uitzonderingsgevallen voor het autoriseren van nieuwe investeringen die niet voorzien waren bij de voorjaarsrapportage.
Tussentijds separaat raadsvoorstel: voor het autoriseren van grote investeringen (€ 2 miljoen en hoger), óf voor het autoriseren van investeringen in spoedeisende gevallen. Een spoedeisende investering is altijd Onvermijdelijk, Onuitstelbaar en Onvoorzien.
Samenhang planning- en controlcyclus
Het MPI najaar 2023 is gelijktijdig met de Naaarsrapportage 2023 opgesteld. In het MPI wordt over de lopende investeringen en investeringsprojecten gerapporteerd. In dit MPI is het uitgangspunt de stand van het investeringsplan 2023-2027 zoals opgenomen in de Programmabegroting 2024-2027. Als gevolg van de voorgestelde mutaties in het nu voorliggende MPI ontstaat een bijgestelde stand van het investeringsplan. Deze stand wordt gebruikt voor een actualisatie can de kapitaallasten en eventueel exploitatielasten in het begrotingsjaar 2023 die in de Najaarsrapportage 2023 worden verwerkt. Daarmee is het MPI een onderdeel van de gemeentelijke planning- en controlcyclus. Gezien deze werkwijze is het logisch dat volgtijdelijk eerst het MPI wordt vastgesteld en daarna de Najaarsrapportage 2023.
Integraal Huisvestingsplan onderwijs (IHP)
Door de raad is het Integraal Huisvestingplan 2.0 onderwijs (IHP 2.0) vastgesteld. Investeringskredieten gerelateerd aan onderwijshuisvesting van € 2 miljoen en hoger worden separaat in het MPI opgenomen, nadat de raad de betreffende kredieten heeft geautoriseerd.
Investeringsplan
In bijlage 3 is het geactualiseerde investeringsplan 2023-2027 opgenomen. In onderstaande tabel wordt een samenvattend overzicht gegeven.
Tabel 1
Omschrijving (bedragen x € 1.000) | 2023 | 2024 | 2025 | 2026 | 2027 |
Stand MPI voorjaar 2023 | 101.859 | 100.262 | 74.428 | 86.756 | 52.664 |
Nieuwe investeringen Voorjaarsrapportage 2023 (bruto) | 9.944 | 14.981 | 30.211 | 30.682 | 45.508 |
Verwerking kredietbesluiten raad en Programmabegroting 2024-2027 | 16.823 | -2.459 | -4.276 | -3.331 | 0 |
Beginstand MPI najaar 2023 (bruto) | 128.626 | 112.784 | 100.363 | 114.107 | 98.172 |
Mutaties MPI najaar 2023: | |||||
Doorschuiven van 2023 naar 2024 en verder | -40.982 | 19.664 | 4.224 | -1.881 | -4.804 |
Vrijval van kredieten in 2023 | -875 | -791 | 0 | 0 | 0 |
Eindstand MPI najaar 2023 (bruto) | 86.769 | 131.657 | 104.587 | 112.226 | 93.368 |
Dekking reserves | -2.984 | -22.033 | -7.629 | -8.812 | -3.803 |
Dekking bijdrage derden | -34.174 | -12.981 | -9.628 | -19.041 | -1.368 |
Eindstand MPI najaar 2023 (netto) | 49.611 | 96.643 | 87.330 | 84.374 | 88.197 |