Meerjarenperspectief Investeringen najaar 2023

De risico-inventarisatie van de investeringsprojecten heeft een aantal financiële risico’s opgeleverd. Deze zijn beschreven bij de betreffende projecten. De risico’s zijn ingedeeld in verschillende kans- en gevolgklassen die beschreven zijn in de Nota risicomanagement 2017 (2017.47899).

In het MPI wordt bij de verschillende investeringen gerapporteerd over de risico's, omdat deze voor de investering van belang zijn en daarmee de voorspelbaarheid van realisatie van de doelen te vergroten. Per risico rapporteren wij ook over de kans dat de risicogebeurtenis zich voordoet en het mogelijke financiële gevolg daarvan. Wij doen dat door per risico aan te geven in welke kans- en gevolgklasse het risico valt.

Als projecten nog aanbesteed moeten worden, bestaat het algemene risico dat de aanbesteding hoger uitvalt dan het beschikbare gestelde krediet. Dit algemene risico is niet bij de betreffende projecten opgenomen. Mocht dit algemene risico zich bij een project voordoen, dan wordt de raad hierover geïnformeerd. In de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing van de programmabegroting en de jaarstukken is voor de algemene risico's van grootschalige investeringsprojecten een risico opgenomen in gevolgklasse 4 en kansklasse 3.

Naast financiële gevolgen heeft een aantal risico’s ook andersoortige gevolgen zoals vertragingen of kwaliteitsverlies van de dienstverlening. Waar dit het geval is, blijkt dat uit de toelichtende teksten bij de afzonderlijke hoofdstukken over de grote investeringen.

Naast risico's worden ook kansen benoemd als die voor een project onderkend worden.

Capaciteit

Vanwege de huidige krapte op de arbeidsmarkt is het risico bij diverse investeringen dat wij als gevolg van capaciteitsgebrek projecten moeten doorschuiven. Dat geldt niet alleen voor onze interne capaciteit. Wij vernemen dat aannemers in sommige gevallen niet inschrijven op aanbestedingen omdat zij onvoldoende capaciteit hebben.

Inflatie (loon- en prijsstijgingen)

Nadat jarenlang de ontwikkeling van de inflatie redelijk stabiel was, is in 2022 en 2023 sprake van extreem hoge inflatiecijfers. En ook door de wereldwijde tekorten aan materiaal en landelijk de tekorten aan personele capaciteit liggen de loon- en prijsstijgingen fors hoger. Om de hogere investeringsuitgaven als gevolg van de inflatie te kunnen opvangen is in de Programmabegroting 2023-2026 rekening gehouden met een structurele stelpost voor hogere kapitaallasten. Per investering wordt beoordeeld of er als gevolg van loon- en prijsstijgingen extra krediet aangevraagd moet worden ten laste van deze stelpost. Dit is onder meer afhankelijk van de aannames die zijn gedaan ten tijde van het berekenen van het noodzakelijke krediet en of er bijvoorbeeld ruimte is in de stelpost onvoorzien waarmee in veel kredieten rekening gehouden wordt. Indien extra krediet wordt aangevraagd in verband met de hoge inflatie, wordt dit in het MPI toegelicht bij de investering en is dit bij de gevraagde beslissingen van het project opgenomen. Daarnaast is een overzicht opgenomen in bijlage 4.
Dit MPI is de laatste mogelijkheid om een beroep te doen op deze stelpost. Bij het ramen van de benodigde kredieten moet altijd rekening worden gehouden met indexering voor loon- en prijsstijging gedurende de looptijd van het project. Er wordt vanuit gegaan dat de extreem hoge inflatiecijfers een incident was. Het restant van de stelpost valt vrij. Dit voordeel wordt geraamd in de Najaarsrapportage 2023.

Onderstaande tabel geeft inzicht in de kapitaallasten welke als gevolg van loon- en prijsstijgingen ten laste van de stelpost indexatie investeringen worden gebracht en een overzicht van het restant van de stelpost.